သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေပၚ ႐ႈျမင္ခ်က္မ်ား

မ်ဳိးသန္႔ | ေသာၾကာေန႔၊ ေဖေဖၚဝါရီလ ၀၄ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၂၁ နာရီ ၀၄ မိနစ္


ခ်င္းမုိင္ (မဇၥ်ိမ)။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ သမၼတအျဖစ္ ဦးသိန္းစိန္ကို ေနျပည္ေတာ္တြင္ ယေန႔က်င္းပသည့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က ေရြးခ်ယ္လိုက္သည္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ တပ္မေတာ္မွ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာ သိမ္းၿပီးေနာက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္
ကကၾကည္းတြင္ စစ္ဦးစီးဗုိလ္မွဴးႀကီး ရာထူးအဆင့္ျဖင့္ ဦးသိန္းစိန္သည္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္တြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအထိ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ရာထူးတိုးျမႇင့္ခံခဲ့ရသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဧၿပီလဆန္းပိုင္းတြင္ စစ္တပ္ရာထူးမွ အနားယူခဲ့ၿပီး၊ မႏၲေလးတိုင္း ဇဗၺဴသီရိၿမိဳ႕နယ္မွေန၍ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အတြက္ ႀကံ႕ဖြံ႔ပါတီမွ ကိုယ္စားျပဳကာ ဝင္ၿပိဳင္ခဲ့ရာ အႏုိင္ရခဲ့ၿပီး၊ ယေန႔တြင္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး နယ္ပယ္မ်ားမွ ပုဂၢိဳလ္အခ်ဳိ႕၏ သေဘာထား ႐ႈျမင္ခ်က္မ်ားကို စုစည္းတင္ျပလိုက္ပါသည္။


ဦးခင္ေရႊ
(အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္၊ ႀကံ႕ခိုင္ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ)

“သူက ႏိုင္ငံတကာ အေတြ႔အႀကံဳရွိတယ္။ လက္ရွိကိုက ႏိုင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လည္း ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း ဝင္ဆံ့တယ္။ သူက အေတြ႔အႀကံဳလည္း မ်ားတယ္။ ႏိုင္ငံထဲမွာ သြားလာလည္ပတ္တာလည္း မ်ားတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဘဝနဲ႔ စီးပြားေရး လူမႈေရးေတြမွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးတာေတြ ရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရးကို ျပန္လည္ထူေထာင္ရမယ္ဆိုတာ သူသိတယ္ေလ”

“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ အခုထက္ အမ်ားႀကီး တိုးတက္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ နအဖ အစိုးရအေနနဲ႔ ေအးခ်မ္းသာယာမႈကို တည္ေဆာက္ၿပီးၿပီ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးကို အထိုက္အေလ်ာက္ တည္ေဆာက္ၿပီးၿပီ။ အဲဒီေတာ့ ေအာက္ေျခ စီးပြားေရးကို တက္လာမယ့္ စီးပြားေရးတရပ္ကို ထူေထာင္ဖို႔ပဲ ရွိပါတယ္။ အန္ကယ့္ မဲဆႏၵနယ္မွာဆိုရင္ အဓိက အလုပ္လက္မဲ့ ျပႆနာ၊ အဲဒါေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ လိုေနပါတယ္”

ဦးမ်ဳိးေဇာ္ေအာင္
(တြဲဘက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး၊ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီ)

“အေျခအေနကေတာ့ ပိုေကာင္းလာမယ္၊ မေကာင္းလာဘူးဆိုတာေတာ့ တပ္အပ္ေျပာလို႔ မရဘူး။ အရင္တုန္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံကို စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္တာေပါ့ေနာ္။ အခုကေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီမုိကေရစီ စစ္မွန္တာေတြ မမွန္တာေတြ အပထား၊ ျပည္သူထူထုက ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္တဲ့ အစိုးရက လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အစုိးရ ေပါင္းစပ္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စနစ္မ်ဳိးကို ေရာက္လာတယ္။ ေရာက္လာေတာ့ ပံုသဏၭာန္ေတာ့ နည္းနည္း ေျပာင္းသြားတယ္”

“ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ တေယာက္အေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကို ပိုၿပီးေတာ့ ဂ႐ုစိုက္တဲ့ သမၼတမ်ဳိး ျဖစ္လာေအာင္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေစခ်င္တာကေတာ့ Good Government ျဖစ္ဖို႔နဲ႔ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံမွာ အဓိက ျဖစ္ေနတာကေတာ့ လူမႈစီးပြားေရးအေျခအေန နိမ့္ပါးေနတာဆိုေတာ့ တဦးခ်င္း ဝင္ေငြျမင့္မားလာဖို႔၊ စီးပြားေရးအေျခအေန ေကာင္းလာဖို႔နဲ႔ အစိုးရေကာင္းတရပ္ ျဖစ္လာေရးကို လုပ္ေစခ်င္တာေပါ့”

ဗိုလ္ထက္မင္း
(စစ္မႈထမ္း အရာရွိေဟာင္း)

“သူက ႐ံုးလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဂ်ဳိးကပ္ေအာင္ ေတာ္တဲ့သူပါ၊ ကေလာင္ပဲ ကိုင္တယ္၊ ဖိုက္တာ မဟုတ္ဘူး၊ တိုက္ခိုက္ေရးသမား မဟုတ္ဘူး။ တိုက္ခိုက္ေရးသမား မဟုတ္တဲ့အတြက္ တပ္မမွဴးေတြမွာ ရွိသင့္တဲ့ အရည္အခ်င္း မရွိဘူး။ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတေယာက္ မဟုတ္ဘူး။ သူဟာ ႐ံုးလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သိမ္ေမြ႔တယ္၊ ကၽြမ္းက်င္တယ္၊ လိမၼာတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခုန ေျပာသလို တိုက္ခိုက္ေရးသမား မဟုတ္တဲ့အတြက္ အခ်ဳိ႕အပိုင္းေတြမွာ ေတြေဝတယ္”

“ျပည္သူလူထုအတြက္ေကာ တိုင္းျပည္အတြက္ေကာ ဦးေဆာင္ႏိုင္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း တေယာက္လို႔ေတာ့ မျမင္ဘူးခင္ဗ်ာ။ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ဆိုတာလည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူးခင္ဗ်ာ့။ သူဟာ ရဲရဲတင္းတင္း လုပ္တတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ မရွိဘူး”

ဦးဥာဏ္ဝင္း
(ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ အဖဲြ႔ဝင္၊ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္)

“က်ေနာ္တို႔အျမင္ကေတာ့ သမၼတေရြးခ်ယ္ပြဲ ၿပီးသြားေတာ့ ဒီလႊတ္ေတာ္ႀကီး လုပ္တာ။ က်ေနာ္တို႔ ဘာမွ ထူးထူးျခားျခား အေျပာင္းအလဲ မျမင္ဘူး။ ဆိုလိုတာက တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ အမ်ဳိးသား ရင္ၾကားေစ့ေရးတို႔၊ ဒီမိုကေရစီအေရးတို႔အတြက္ ထူးျခားတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈ က်ေနာ္တို႔ေတာ့ မျမင္ဘူး။ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး၊ အမ်ဳိးသား ရင္ၾကားေစ့ေရးကို ဦးတည္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ဳိး လုပ္ေဆာင္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ႀကိဳဆိုမွာပါ”

ဦးစိုင္းေဆာင္ဆီ
(ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္၊ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ)

“သူကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကလည္း လာတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုပဲေျပာေျပာေပါ့ေလ အဆင့္တိုင္းေပါ့ေလ၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာလည္း မဲနဲ႔ ေရြးေကာက္တယ္ဆိုေတာ့ ပံုစံေလးေတာ့ နည္းနည္း ေျပာင္းသြားတာေပါ့ေနာ္။ ႏႈတ္နဲ႔ ခန္႔တဲ့ဟာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အေျခခံဥပေဒအရ အာဏာသံုးရပ္ကလည္း ကြဲျပားသြားေတာ့ ပံုသဏၭာန္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြလည္း ရွိတယ္ဆိုေတာ့ အရင္ထက္ေတာ့ ကြဲျပားမွာပါ”

“လူထုတင္ေျမွာက္လိုက္တဲ့ သမၼတဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာမွာ ဝင္ဆံ့ရေတာ့မယ္။ ႏိုင္ငံတကာ စံၫႊန္းအတိုင္း လုပ္ရမွာေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ပါတီစံုလည္း ျဖစ္တယ္ဆိုေတာ့ အရပ္သား အစိုးရလိုလည္း ျဖစ္သြားၿပီဆိုေတာ့ ဦးသိန္းစိန္ကလည္း အေတြ႔အႀကံဳလည္း ရွိပါတယ္”

ဦးရဲထြန္း
(ဥကၠ႒ ၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား - ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ)

“အေျပာင္းအလဲတခုအေနနဲ႔ေတာ့ မျမင္ဘူးခင္ဗ်ာ့။ အခု တပ္က အႀကီးအကဲေတြက ပါတီနာမည္ေျပာင္းၿပီးေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ ေပၚလာတဲ့ အစိုးရဖြဲ႔စည္းၿပီးေတာ့ လုပ္ၾကတယ္ဗ်ာ။ အဲဒီေတာ့ အရမ္းကာေရာႀကီးေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္လို႔ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ အျပဳအမူေတြ၊ စိတ္ထားေတြကေတာ့ ရွိေနမွာပဲ။ အဲဒီပံုစံနဲ႔ပဲ သြားေနဦးမွာပါ”

“တိုင္းျပည္ကို ပထမဆံုး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မိန္႔ခြန္းေျပာႏိုင္ရမယ္၊ အနာဂတ္မွာ ႀကံဳခဲ့တဲ့ ဆိုးေမြေတြနဲ႔ ေနာက္ထပ္ မႀကံဳေရးနဲ႔ ေကာင္းေမြေတြ ဖန္တီးႏိုင္ေရးကို ဦးေဆာင္လုပ္ႏိုင္ရမယ္”

ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း
(ဒါ႐ိုက္တာ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပးဌာန - ျမန္မာႏိုင္ငံ)

“အခုတက္လာတဲ့ သမၼတကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အရင္တုန္းက သူက ဒီႏိုင္ငံေတာ္မွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သူ ျဖစ္တယ္။ သူတာဝန္ယူခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကို ျပန္ၿပီး ဆန္းစစ္ၾကည့္ရင္ ဒီကေလး စစ္သားပေပ်ာက္ေရး ေကာ္မတီမွာ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့တယ္။ အဲဒီကေလးစစ္သား ေကာ္မတီက ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ တာဝန္ေတြ အျပည့္အဝ ေပးထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတာဝန္ယူခဲ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေရး ေကာ္မတီရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တကယ္တမ္း လုပ္သင့္သေလာက္ မလုပ္တာေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔တယ္”

“ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္တုန္းကလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတုန္းပဲ။ အဲဒီ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တကယ္တမ္း က်ဴးလြန္သူေတြကို အေရးယူမႈ မရွိတာေတြ၊ တရားစီရင္ေရးမွာ အေႏွာင့္အယွက္ေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္တာေတြအတြက္ ဒီလုိမ်ဳိး အျပစ္ေပးခံရမယ့္သူေတြ လြတ္ေျမာက္ေနတာက သူ႔မွာ တာဝန္ရွိတဲ့ အပိုင္းကို သူ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္တာ ျဖစ္တယ္”

ဦးဣႆရိယ
(ႏိုင္ငံျခားေရးတာဝန္ခံ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ သံဃာ့တပ္ေပါင္းစု)

“အခု လုပ္ေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာေတာင္ ဘာယူမလာရဘူး၊ ညာယူမလာရဘူး။ အကုန္လံုး ေခါင္းညိတ္ေနတဲ့ စနစ္နဲ႔ပဲ သြားတာျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကေတာ့ ဦးဇင္းတို႔အေနနဲ႔ ဘာမွ မျမင္ဘူး။ စစ္ဝတ္ကေန အရပ္ဝတ္ေျပာင္းသြားတဲ့ အရင္တုန္းက နာမည္ေခၚတဲ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကေနၿပီးေတာ့ နာမည္ေျပာင္းၿပီး ေခၚလိုက္တဲ့ အမည္ခံ ဒီမိုကေရစီသာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ သဏၭာန္ကေတာ့ စစ္သဏၭာန္ေတြ ဦးဇင္းတို႔ ျမင္ေနရပါတယ္”

ေဒးဗစ္တာကေပါ
(ဒုဥကၠ႒၊ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ံုး)

“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ (ဦး)သိန္းစိန္ဟာ စစ္တပ္လူထြက္ပဲ။ စစ္တပ္ကေန အရပ္သား အသြင္ေျပာင္းသြားတဲ့ အႏွစ္သာရအားျဖင့္ေတာ့ မေျပာင္းပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ အေျခအေနေတြက ဘာမွ ထူးျခားလာမွာ မဟုတ္ဘူး။ တိုင္းရင္းသား အင္အားစုေတြ ေတာင္းဆိုေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးေတြလည္း ရမွာမဟုတ္ဘူး။ အရင္အတုိင္းပါပဲ။ အရင္အတိုင္းလို႔ပဲ က်ေနာ္ေတာ့ ျမင္တယ္။ တိုင္းရင္းသား ကိစၥေကာ၊ ဒီမိုကေရစီအေရးေကာ သမၼတတေယာက္အေနနဲ႔ ေျဖရွင္းႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ မထင္ဘူး”

ဦးေအာင္ႏိုင္ဦး
(ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူ)

“အရင္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊနဲ႔ နီးစပ္မွ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊကို သစၥာရွိမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊက ခိုင္းမွပဲ လုပ္ရတာ ရွိတယ္။ ထြက္ေဖာက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ဖို႔က ခက္တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ ခိုင္းသမွ်ကို လုပ္ခဲ့ရတာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဗိုလ္သိန္းစိန္လို၊ ဗိုလ္တင္ေအာင္ျမင့္ဦးလို လူမ်ဳိးေတြဟာ သူ႔ဟာနဲ႔သူေတာ့ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ လူေတြ ျဖစ္တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊရဲ႕ ေျပာစကားကို ေခါင္းညိတ္႐ံုနဲ႔ေတာ့ ဒီလိုေနရာမ်ဳိးကို ေရာက္လာတဲ့ သူေတြ မဟုတ္ဘူး။ သူ႔ဟာနဲ႔ သူေတာ့ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ သူေတြ ျဖစ္တယ္”

“ဒီလုိ အရည္အခ်င္းေတြကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ လက္ေအာက္မွာ လုပ္ခ်င္တိုင္း လုပ္လို႔မရဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ ခိုင္းတာကိုပဲ လုပ္ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မလို႔ ဗိုလ္သန္းေရႊဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ လႊမ္းမိုးထားဦးမလဲ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းစိန္အေနနဲ႔ အခုလာမယ့္ အစိုးရအေနနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊရဲ႕ အရိပ္မဲႀကီးေအာက္က ဘယ္ေလာက္ ႐ုန္းထြက္ႏိုင္မလဲဆိုတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္”