ေသဒဏ္က် ကေလးစစ္သားေဟာင္း လြတ္ေျမာက္

သဲသဲ | ဗုဒၶဟူးေန႔၊ စက္တင္ဘာလ ၀၇ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၁၇ နာရီ ၀၄ မိနစ္

နယူးေဒလီ(မဇၥ်ိမ) ။ ။ အရာရွိငယ္တဦး အပါအဝင္ သံုးဦး ေသဆံုးခဲ့ေသာ တပ္တြင္း ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္
ေသဒဏ္ေပးခံရသူ ေမာင္ၿဖိဳးစည္သူသည္ ေထာင္ထဲတြင္ ခုႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ေနခဲ့ရၿပီးေနာက္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ ILO ၏ ၾကားဝင္ ေဆာင္ရြက္ေပးမႈျဖင့္ မၾကာေသးခင္က လြတ္ေျမာက္လာခဲ့သည္။

ILO က အက်ဥ္းဦးစီးႏွင့္ စစ္ဘက္သုိ႔ ဆက္သြယ္၍ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးကို တင္ျပခဲ့ရာက စစ္ကိုင္းတိုင္း ကေလးၿမိဳ႕ အက်ဥ္းေထာင္မွ ၾသဂုတ္လ ၃ ရက္ေန႔တြင္ လႊတ္ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အမႈလိုက္ ေရွ႕ေန ဦးစန္းေအာင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

“အမႈနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ဌာနေတြကိုေရာ ဆက္သြယ္ၿပီး သူတို႔ (ILO) လုပ္ေပးေတာ့ ရွစ္လ အၾကာမွာပဲ လြတ္လာခဲ့တာပါ” ဦးစန္းေအာင္က ေျပာသည္။

ေသဒဏ္ေပးခံရၿပီး ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာေသာ ကေလးစစ္သားေဟာင္း ေမာင္ၿဖိဳးစည္သူႏွင့္ သူ၏မိခင္ ေဒၚသန္းသန္းရီ တုိ႔ကိုေတြ႔ရစဥ္ (ဓါတ္ပံု မဇၥ်ိမ)

ရန္ကုန္တိုင္း သန္လ်င္ၿမိဳ႕၊ ေအာင္ခ်မ္းသာရပ္ကြက္တြင္ ေနထုိင္သူ ယခုအခါ အသက္ ၂၁ ႏွစ္ရွိၿပီ ျဖစ္သည့္ ၿဖိဳးစည္သူမွာ စစ္ကိုင္းတုိင္း အရာေတာ္ရွိ ေလ့က်င့္ေရး (၁၀) ၏ သင္တန္း အမွတ္ (၂/ ၂ဝဝ၄) ကို တက္ေရာက္
ခဲ့ၿပီး ကိုယ္ပိုင္နံပါတ္ (တ/၂၇၉၄၄၉)ျဖင့္ တပ္သား ျဖစ္ခဲ့သည္။

ဦးဝင္းဗိုလ္ႏွင့္ ေဒၚသန္းသန္းရီတို႔မွာ သူတို႔၏သား ၿဖိဳးစည္သူမွာ စစ္သားဘဝျဖင့္ ကေလးၿမိဳ႕ေထာင္တြင္ အက်ဥ္း က်ေနေၾကာင္းကို ၂၀၀ဝ၅ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ၾကက္ေျခနီ အဖြဲ႔မွ တဆင့္ ေပးပို႔ေပးခဲ့သည့္ စာအရ သိရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ေသဒဏ္မွ ေထာင္ဒဏ္ ေျပာင္းေပးရန္ ILO၊ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ားဆုိင္ရာ ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ UNICEF ႏွင့္ အက်ဥ္းဦးစီးဌာနသို႔ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္တြင္ သနားခံစာ ေပးပို႔ခဲ့သည္။

“ေသဒဏ္ေပးခံရတယ္လုိ႔ သိရေတာ့ ရင္ထဲမွာဆို႔ၿပီး ေျပာမျပတတ္ေအာင္ပဲ၊ သားက သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ထြက္သြား ၿပီးေတာ့ စစ္ထဲ ေရာက္သြားတာပါ၊ ျပန္လြတ္လာေတာ့ ထီေပါက္သလိုပဲ ဝမ္းသာတာေတာ့ မေျပာနဲ႔ေတာ့” ဟု ေဒၚသန္းသန္းရီက မဇၩိမကို ေျပာသည္။

ၿဖိဳးစည္သူသည္ အသက္ ၁၄ ႏွစ္အရြယ္ ေမလ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ စစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းျခင္းခံရကာ အေနာက္
ေျမာက္တုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ လက္ေအာက္ ဂန္႔ေဂါၿမိဳ႕ရွိ ေျခလ်င္တပ္ရင္း (၅၀) သို႔ ေစလႊတ္ခံရသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္
ရိဒ္ေဒသရွိ မြန္သဲေဂဲလ္ ေရွ႕တန္းစခန္းတြင္ တာဝန္က်စဥ္ တပ္တြင္း အခ်င္းခ်င္း ပစ္ၾကရာ ဒုဗိုလ္တဦး အပါအဝင္ စစ္သားသံုးဦး ေသဆံုးခဲ့မႈေၾကာင့္ စစ္ကိုင္းတုိင္း ကေလးၿမိဳ႕ စစ္ခံု႐ံုးက ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ေသဒဏ္ အျပစ္ေပးခဲ့သည္။


" ေမာင္ၿဖိဳးစည္သူ ေျပာျပသည့္ တပ္တြင္း အေတြ႔အႀကံဳ တစိတ္တပိုင္း "

“အိပ္ေနတုန္းမွာ ပစ္လုိက္တာ၊ က်ေနာ့္ သူငယ္ခ်င္းေတြက မေက်နပ္လို႔ ပစ္လုိက္တာ၊ တာဝန္ပ်က္ကြက္မႈနဲ႔
အရာရွိက ထိုးတာႀကိတ္တာေတြရွိလို႔ မေက်နပ္တာလည္း ပါတယ္၊ ကင္းအိပ္ရင္ မ်က္ႏွာကို စစ္ဖိနပ္နဲ႔ ကန္တယ္၊ ထိုးတယ္၊ တုတ္နဲ႔ ႐ိုက္တယ္ အဲလိုႏွိပ္စက္တာ” ဟု သံလ်င္ၿမိဳ႕ ေနအိမ္သုိ႔ ျပန္ေရာက္လာၿပီးေနာက္ ၿဖိဳးစည္သူက မဇၩိမကို ေျပာျပသည္။

ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ဒုဗိုလ္ ရန္လင္းထြန္း၊ တပ္ၾကပ္တဦးႏွင့္ ေဆးတပ္သား တဦးတို႔ ေသဆံုးသြားခဲ့ၿပီး ပစ္ခတ္ရာ
တြင္ ပါဝင္ခဲ့ေသာ တပ္သား သံုးဦးမွာ အိႏၵိယဘက္သို႔ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္သြားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

အမႈကို စစ္ခံု႐ံုးမွ စစ္ေဆးရာတြင္ ပစ္ခတ္မႈအျပင္ တပ္အရာရွိမ်ား ေငြးေၾကး အလြဲသုံးစားမႈႏွင့္ လာဘ္စားမႈမ်ားပါ
ေနာက္ဆက္တြဲ ေပၚလာသျဖင့္ ခလရ (၅၀) တပ္ရင္းမႉးႏွင့္ အရာရွိ သံုးဦးကို ေထာင္ဒဏ္ သံုးႏွစ္ အျပစ္ေပးခဲ့ၿပီး၊ သူ႔တဦးတည္းသာ ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသည္ဟု ေျပာဆိုသည္။

“အုန္းသီးၾကားထဲမွာ ဘိန္းထည့္ၿပီး ျမင္းနဲ႔ သယ္တာကို စစ္ေၾကာင္း (၁) က မိေတာ့ ပိုက္ဆံယူၿပီး လႊတ္ေပးလုိက္ တယ္၊ ရတာကို တပ္ရင္းမႉးနဲ႔ ခြဲစားၾကတာေပါ့။ အဲဒါေတြလည္း က်ေနာ္တုိ႔ အမႈစစ္ရင္းကေန ေပၚလာတယ္”ဟု ၿဖိဳးေဝေအာင္က ေျပာျပသည္။ စစ္တပ္တြင္းသို႔ ပို႔ခံရစဥ္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္ေၾကာင္း ေမြးသကၠရာဇ္ကို လိမ္လည္ ထြက္ဆိုခုိင္းခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

ယခုႏွစ္ ေမလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူမ်ား အတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အမိန္႔တြင္ ေသဒဏ္ကို တသက္တကြ်န္းေျပာင္းရန္ဟု ပါရွိသျဖင့္ လက္ရွိ အက်ဥ္းဦးစီး ထံုးစံအရ ၿဖိဳးစည္သူ၏
ျပစ္ဒဏ္ကို ေထာင္ဒဏ္ ၂၀ ႏွစ္သို႔ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ေထာင္ဒဏ္ ခုႏွစ္ႏွစ္ ျပည့္သြားခဲ့ေသာ ကေလးသူငယ္ဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ အညီ
ေထာင္ဒဏ္ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ပါက ေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္သင့္ေၾကာင္း လြတ္ေျမာက္ေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ သူမ်ားက အာဏာပိုင္မ်ားသုိ႔ တင္ျပခဲ့ၾကသည္။

၁၉၉၃ ခုႏွစ္ ကေလးသူငယ္ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၆ အရ ေသဒဏ္ သို႔မဟုတ္ ေထာင္ဒဏ္ တသက္တကြ်န္း ခ်မွတ္ႏိုင္သည့္ ျပစ္မႈကို က်ဴးလြန္ခဲ့ပါက အမ်ားဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ခုႏွစ္ႏွစ္သာ က်ခံရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။

ILO က ၂၀၀၇ မွစ၍ အရြယ္မေရာက္ေသးသည့္ ကေလးစစ္သားမ်ား ျမန္မာစစ္တပ္မွ ခန္႔ထားမႈေပါင္း ၁၇၄ ခုကုိ ေအာင္ျမင္စြာ ေျဖရွင္းႏုိင္ခဲ့ၿပီး၊ မိသားစုဆီ ျပန္ပုိ႔ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း ဇြန္လအတြင္းက AFP သတင္းတရပ္တြင္ ပါရွိသည္။

ေမလက ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းအဖြဲ႔ ND-Burma ၏
မွတ္တမ္း ၌ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလမွ မတ္လ အတြင္း၌ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈ ၂၁ မႈ ရွိေနေၾကာင္း
ေဖာ္ျပထားသည္။